Een recensie van het nieuwe Radiohead album, ‘In Rainbows’

Muziekhe?

Dat heeft mij nooit veel gedaan. Neen, integendeel, liever zat ik met mijnen neus in den boeken; oude codexen met eldritsen runen en incantaties ter oproeping van Bael en Azazel. Mijn aandoening verbood mij voor lange tijd buiten de muren van mijn onderkomen te verblijven, en ik zag mij genoodzaakt lange dagen binnen te zitten, voor de ramen van mijn kamers, terwijl vele menschenlevens zich daarbuiten aan mij voorbij trokken.

Muziekhe speelde toen ik opgroeide van een klein jong tot een bleke, voortdurend verschrikt ogende man geen rol van enigen bethekenis, om die simpele reden dat er nog genen muziek was in deze dagen. We spreken hier over de tweeden helft van de negentiende eeuw, en muziekhe was nog niet uitgevonden. Noch hadden wij teelenvisie, rhadio, lichhamelijken hyghienen en gezhondheidssorg.

Onze dagen waren grauw, gepokt en gemazeld.

Pas in 1900, met de eerste symfhonie van Mozart, begon muziekhe enigen rol van bethekenis te spelen. Doch ik hield mij afzijdig, gepreoccupeerd als ik was met het schrijven van verhalen voor de menschen. Zo nu en dan zong ik luidkeels de liederen van Gorrend Bliskander en zijn dansende rekels (de toenmalige top 40 sensatie) of de zevende cantatie uit de Malleus Maleficarum, doch dit was vooral om het geschreeuw van de jongsten onder de kinderen te overstemmen.

Recentelijk stuitte ik echter op iets wat mijner leven een draaislag van 360 graden fahrenheit gaf.
Een jonge band genaamd Radiohead.
In Rainbows is het eerste studioalbum van de uit Schotland afkomstige band Radiohead. Radiohead is een soort van pop-musik band, die specialiseert in het gebruik van opvallende, ongebruikelijke instrumenten, zoals daar zijn: de gitar, den drums-bas, en den percussie-acoustiek!
Het geheel is zeer opvallend.

‘You used to be allright. What happened?’

Het eersten nummer des nieuwens cd, 15 step, opent zeer sober, met veel bloepjes en bliepjes en de seer ijle, antigutturale stem van frontman Tom York maar verandert op circa 40 seconden, door ondersteund te worden door een begeleiding van bovengenoemde gitar. Boven deze gitar-lijn kweelt York enkele onverstaanbare teksten, in een geslaagde poging vervreemding te persen uit klanken, als Jules D’Orange uit zo’n ronde, oranje bal. Waarschijnlijk is het IJslandse dat hij zingt. Hier en daar horen wij op de achtergrond kreten van kinderen, die mijn liefdesroede de kop doen opsteken.

‘When the lights go out for you, the lights go out for me, it’s the twenty-first century’

Het tweede nummer, Bodysnatchers, is wat vlugger van aard, en doet mij denken aan het volksrumoer ten tijde van de Franse Revolutie, die ik samen met mijn studiekameraad Jan van zeer dichtbij heb mogen meemaken. Er is veel gebruik van den drums-bas in dit nummer, en nog een ander instrument dat ik niet kan plaatsen. Ik heb besloten het den ‘klompermomper’ te noemen, naar het ge-klompermomper dat het voortbrengt.

‘Don’t make no big ideas. They’re not gonna happen.’

De gemiddelde muziekhenummers bestaan, mijns inziens, uit de volgende structuur: Couplet, refrein, couplet, jambement, cataract, couplet, bas-relief, refrein, volta, val, chute en coup de grace. Radiohead gooit deze structuur uit het spreekwoordelijke raam (Soekhe op wanheer den eerste Praagse defenestratie was; mijn verjaardag?) en gebruikt een structuur van couplet, couplet, refrein, enjambement, gattaca, funest, couplet, riff, riff, riff-majore, quatrijn, quatrijn, quatrijn, quatrijn, lobotomie. Fantastische!
In het derde nummer, Nude, een mooi nummer, zingt Tom York verder; ik weet nog steeds niet watte hij zingt, maar het raakt me in mijnhe tere oude ziel, zodanig dat ik besloten heb weldra een band voor mijzelf op te richten, met marsmuziek!

De rest van de muziekhe is ook erg mooi!

Tenzij er iets seer onverwachts gebeurt, zal ik een dezer dagen de rest van deez’ muziekhe-album bespreken. Ik ga er niet van uit dat er iets seer onverwachts gebeurt. Nee, ik heb rust nodig, en hoop dat ik morgen gewoon in mijn eigen bedje wakker word, in mijn eigen tijd…